کار خبر وقت نمی‌شناسد؛ سرما و گرما نمی‌فهمد؛ جمعه و شنبه و تعطیلی و غیرتعطیلی ندارد؛ وقتی هر لحظه، آبستن حوادث و رویدادهای پرشمار است، فعالان حوزه خبر باید نقش‌آفرینی کنند و آگاهی بخشند.
همین‌هاست که کار خبرنگاری را سخت می‌کند و بیهوده نیست که این حرفه را در زمره مشاغل سخت به حساب می‌آورند. البته ماه‌هاست که با شیوع ویروس کرونا مشکلات و دشواری این حرفه مضاعف شده است.
از بیم بیماری برای پوشش خبری و تهیه گزارش یا گرفتن عکس گرفته تا تعطیلی اغلب جلسات و دشواتر شدن پیدا کردن مسئولان از طریق گوشی تلفن همراه و خواندن برخی اطلاعات از طریق فضای مجازی و گاه اخبار پاستوریزه برخی روابط عمومی‌ها از ذهنم می‌گذرد؛ از تابستان ۸۲ کار خود را با همه سختی‌ها و دل‌مشغولی‌ها آغاز کردم. در این مدت به چشم دیدم که فعالان عرصه خبر و اهالی رسانه همیشه مشغول کارند زیرا خبر متوقف نمی‌شود و هر لحظه آبستن رویدادی است و رسانه‌نگار حرفه‌ای برای عقب نماندن از قافله خبر باید در خط مقدم اطلاع‌رسانی باشد و امروز پس از چندین سال کار شیوع ویروس کرونا سختی کار را چندین و چند برابر کرده است.
بعد از گذشت تمام این سال‌ها اما این حرفه همچنان دل‌مشغولی‌ها و شیرینی‌های خاص خود را دارد؛ قبل از تحویل سال برای به تصویر کشیدن زحمات کادر درمانی با رعایت نکات بهداشتی به بیمارستان مراجعه کردم اما چند روز بعد با بروز برخی تک‌سرفه‌ها، استرس و بیم ابتلا به بیماری کرونا را داشتم و به اصرار خانواده با پزشک مشورت کردم و بنا به تشخیص پزشک جای نگرانی نبود اما هر گاه برای تهیه گزارشی به بیرون می‌روم، همچنان نگرانم.
کار خبر در هیچ روزی و به هیچ بهانهای تعطیل نمی‌شود ولی متاسفانه هنوز هم برخی کم‌لطفی‌های مسئولان و خودی و ناخودی کردن خبرنگاران بر مشکلات می‌افزاید. یکی از مسائلی که برای خبرنگاران آشناست، این است که تا زمانی از خوبی‌های برخی مسئولان بنویسند و نقش روابط عمومی را داشته باشند، با خبرنگاران همراه هستند ولی اگر انتقاد از مجموعه‌ای شود، خبرنگار را بایکوت می‌کنند؛ حال آنکه خبرنگار باید حقایق را منتقدانه، عالمانه و هوشمندانه مطرح کند.
بسیاری از خبرنگاران در شهرستان‌های مختلف و به دور از مرکز به صورت محلی کار می‌کنند. طبیعتا مشکلات در شهرستان‌ها کمتر از مراکز دیده می‌شود و خبرنگاران در این زمینه باید قوی‌تر ظاهر شوند. از سویی مشکلات خبرنگاران نیز در شهرستان‌ها، به خصوص در مناطق محروم، دشوارتر است.
در ادامه با چند تن از خبرنگاران ساکن شهرستان‌ها گفت‌وگو کرده‌ایم و شرایط کارشان را در روزهای شیوع کرونا پرسیدیم.
کرونا، مواد ضدعفونی، آسم و خبرنگاری در نقطه صفر مرزی
در همین خصوص خبرنگار ایسنا در شهرستان مرزی تایباد می‌گوید: تایباد با توجه به موقعیت استراتژیکی که دارد، در دوران کرونا وضعیت خاصی داشته که انتشار اخبار صحیح آن سبب خنثی کردن نقشه‌های دشمن خواهد شد.
شوکت سالاری ادامه می‌دهد: در فروردین ماه که اوج شیوع کرونا در گام اول بود، مرز دوغارون و نقطه صفر مکرر توسط نیروهای امنیتی ضدعفونی و گندزدایی می‌شد. حضور در صحنه و پوشش تلاش نیروهای جهادی خطراتی برای سلامت خبرنگاران به همراه داشت. تقریبا بیشتر خبرنگاران این شهرستان که در روزهای سخت همراه مدیران و نیروهای جهادی بودند، درگیر بیماری شدند. با وجود تمام سختی‌ها اما بیماری هم آن‌ها را از وظیفه خطیری که بر دوش‌شان بود دور نکرد و در منزل و زمان استراحت به صورت تلفنی اخبار را پوشش دادند و دورکاری می‌کردند.
وی بیان می‌کند: یکی از آسیب‌هایی که در این دوران مرا درگیر کرد، بیماری پیش‌زمینه آسم بود که به واسطه حضور طولانی در محل‌هایی که درگیر ضدعفونی بودند، سبب بروز مشکلات حاد تنفسی و ریوی در من شد و این مهم منجر به آسیب‌های جدی به دستگاه تنفسی‌ام گردید اما یک لحظه فکر اینکه فعالیت خود را متوقف کنم، به ذهنم خطور نکرد.
او اظهار می‌کند: متاسفانه جز خبرنگاران خاص، سایر خبرنگاران در رسانه‌های مختلف از هیچ امکاناتی برخوردار نیستند. حقوق بسیار ناچیز، عدم پوشش بیمه، نبود امکانات کافی در این حرفه که متاسفانه اصحاب رسانه به دلیل نداشتن آن‌ها مجبور هستند با هزینه شخصی این ابزار را تهیه کنند از مشکلاتی است که البته برای برطرف شدن آن هیچ حمایتی نمی‌شود.
سالاری می‌گوید: علی‌رغم اینکه حرفه خبرنگاری ساعت کار مشخص و حتی تعطیلی ندارد، حقوق آن آن‌قدر ناچیز است که شاید حتی با هزینه‌ها برابری نکند؛ البته ناگفته نماند که برخی خبرنگاران هم بدون دریافت هیچ‌گونه حق‌الزحمه فعالیت می‌کنند و هیچ حمایتی شامل حال‌شان نمی‌شود و این فقط به دلیل علاقه آن‌ها به کار است.
شرکت در جلسات با زمان طولانی از چالش‌های پیش روی خبرنگاران در دوران کرونا
در ادامه خبرنگار ایسنا در قوچان نیز بیان می‌کند: همان‌گونه که این روزها همه جهان تحت تأثیر ویروس منحوس کرونا، این میهمان ناخوانده، قرار گرفته، به تبع شهرستان قوچان نیز از ۶ ماه قبل با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کند.
فرانک پاکزاد می‌افزاید: کرونا در این مدت بر زندگی مردم تاثیرات بسیاری گذاشته و باعث شده تا سبک زندگی مردم هم دچار تغییراتی شود و من به عنوان خبرنگار سرویس شهرستان نیز از این امر مستثنا نیستم. طی این مدت برخی از مسئولان به خوبی و با درک بالا از شرایط، با من همکاری کردند و برای تولید خبر به مصاحبه تلفنی رضایت دادند اما شخصیت‌هایی هم بودند که همچنان همانند گذشته به برگزاری جلسات خبری و مصاحبه‌های رو در رو پایبند بوده و هستند؛ در حالی که امکان این را داشتند که اطلاعات را به صورت تلفنی در اختیار خبرنگاران بگذارند.
وی با بیان اینکه شرکت در جلسات با زمان طولانی و تعدد افراد حاضر در جلسات یکی از چالش‌های خبرنگاران در دوران کروناست، تصریح می‌کند: با وجود اینکه خبرنگاران پا به پای کرونا در خط مقدم جبهه اطلاع‌رسانی به فعالیت مشغول هستند اما هیچ‌گونه امکاناتی به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد.
این خبرنگار اهل قوچان بیان می‌کند: هر چند از ابتدای شیوع بیماری کرونا در کشور کسب و کارهای بسیاری از شرایط به وجود آمده متضرر شدند و بر همین اساس تسهیلاتی هر چند ناچیز به این افراد اختصاص پیدا کرد اما خبرنگاران با وجود اینکه یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار در برابر کرونا هستند و حتی از نبود بیمه نیز رنج می‌برند، همچنان بدون هیچ تسهیلات و امکاناتی به کار خود ادامه می‌دهند.
وی مطرح می‌کند: این روزها همه مسئولان با گفتن این جمله که خبرنگاری عشق است، از مسئولیت خود در قبال خبرنگاران شانه خالی می‌کنند؛ بله، به‌حق هم خبرنگاری عشق است اما باید شرایط اولیه زندگی برای خبرنگار و کسی که شغلش این حرفه است، فراهم باشد تا بتواند با عشق به کار خود ادامه دهد.
پاکزاد با بیان اینکه حداقل خواسته صنفی خبرنگاران برخورداری از بیمه خبرنگاری است که تا کنون مسکوت مانده و هر سال به مناسبت روز خبرنگار مطرح و تا روز خبرنگار بعدی فراموش می‌شود، به خاطرات شیرین و تلخ این روزها اشاره می‌کند و می‌گوید: حضور در قطعه درگذشتگان بیماران کرونا و مشاهده درد و رنج خانواده‌های متوفیان از خاطرات دردناک و مشاهده علائم کرونا پس از حضور در جلسات با وجود رعایت همه پروتکل‌های بهداشتی از خاطراتی است که از این ایام برای من ماندگار شده است.
آغاز کار خبرنگاری با شیوع ویروس کرونا
زهره رضانژاد از دیگر خبرنگاران سرویس شهرستان‌های ایسنا که کار خود را در این خبرگزاری با شیوع ویروس کرونا آغاز نمود، از تلخ و شیرین کار خبرنگاری می‌گوید و عنوان می‌کند: این روزها شرایط خاص و ویژه‌ای را تجربه می‌کنم؛ شرایطی که مشابه آن را در هیچ برهه زمانی تجربه نکرده‌ام.
وی ادامه می‌دهد: شاید هر حرفه‌ای به نوعی با این شرایط خاص روبه‌رو شده اما برای خبرنگاران درس‌ها، تجربه‌ها، تلخی‌ها و شیرینی‌های زیادی داشته و دارد. هر روز با مخابره اخبار شرایط قرمز شهرها، آمار فوتی‌ها، کمبود تجهیزات و... غم‌زده می‌شوم و با پیگیری خبر وضعیت سفید شهرها، بهبودی بیماران و کاهش آمار بستری‌ها انرژی مضاعف می‌گیرم.
رضانژاد تصریح می‌کند: از همان ابتدا که کار خبرنگاری را آغاز کردم، مصادف شد با شیوع ویروس کرونا. شرایط ویژه‌ای که نه می‌شد کار را تعطیل کرد و نه آن‌طور که باید سوژه‌ها را پیگیری؛ از سویی جلسات و مصاحبه‌های حضوری به حداقل رسیده بود و سهم مصاحبه‌های تلفنی پررنگ‌تر شدند.
وی بیان می‌کند: برخی مواقع با وجود پیگیری‌های فراوان و مشخص شدن وقت مصاحبه تلفنی اما هنگامی که در موعد مقرر با شخصیت مورد نظر تماس می‌گرفتم، به این دلیل که مسئول مبتلا به کرونا شده و شرایط لازم برای مصاحبه را ندارد، پاسخگو نبود.
این خبرنگار به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که در این مدت با آن روبه‌رو بود اشاره می‌کند و می‌گوید: مهم‌ترین مشکل، پیگیری گزارش‌های تصویری بود که از قبل آغاز شده و باید در موعد مقرر به پایان می‌رسید. در جاهایی که ذهن فقط درگیر سوژه و ثبت تصویر نبود، با هزار و یک باید و نباید دیگر به لحاظ بهداشتی مواجه بودیم و از آن گریزی نبود.
وی تصریح می‌کند: اگر چه شرایط در حال حاضر به گونه‌ای شده که بیشتر جلسات به صورت مجازی از طریق ویدئوکنفرانس یا لایو و... برگزار می‌شود و مراکز استان‌ها از این بابت مشکلی ندارند اما در شهرستان‌ها هنوز بسیاری از این زیرساخت‌ها آماده نیست و مجبوریم به عنوان خبرنگار شهرستان کمبودها و مشکلات مضاعفی را متحمل شویم تا در کار اطلاع‌رسانی وقفه‌ای ایجاد نشود.
رضانژاد می‌گوید: شاید 6 ماه تجربه زیادی نباشد اما از همان ابتدا که پا به عرصه خبر گذاشتم، سنگینی بار مسئولیتی را که به دوش می‌کشم، احساس کردم؛ تعهد و احساس مسئولیتی که در برابر هر واژه و هر جمله دارم.
انتهای پیام