مشهد- ایرنا- مقوله 'ازدواج آسان' که مسئولان به دنبال ترویج فرهنگ آن هستند، در شرایط کنونی بازار و افزایش بی رویه اقلام مورد نیاز برای آغاز زندگی مشترک، نیاز به بازتعریف و فرآیندهای تسهیلگر دارد.
فارغ از نگاه تجملگرای برخی از اقشار که مجالس پرهزینه برگزار می کنند و توقع جوانان دیگر با بضاعت کمتر را از ازدواج بالا می برند، در شرایط کنونی تامین حداقل اقلام برای جهیزیه، برگزاری یک جشن خودمانی و گرفتن خانه ای کوچک برای اقشار متوسط به پایین جامعه بسیار دشوار شده است.
با بررسی قیمتهای اقلام مختلف طی 9 ماه گذشته امسال نسبت به همین مدت در پارسال تفاوت فاحشی را در نرخ اجاره مسکن، نرخ لوازم خانگی و ملزومات برگزاری جشن برای آغاز یک زندگی مشترک شاهد هستیم که در مجموع باعث گران شدن هزینه های ازدواج شده است.
در چنین شرایطی 'ازدواج آسان' را که نهادهای مختلف در تلاش برای نهادینه کردن آن در جامعه هستند، چگونه باید تعریف کرد و چگونه می توان زمینه تامین حداقلها را برای زندگی همسران جوان فراهم نمود؟
بی تردید تغییر در مولفه های اقتصادی ازدواج بر کاهش آمار خانواده های جدید و جمعیت کشور اثرگذار بوده و به آسیبهای اجتماعی نظیر تجردگرایی، دوستیابی و ازدواجهای سپید دامن زده است لذا چگونه می توان از گسترش چنین معضلاتی جلوگیری کرد؟
آمار و مباحث ارائه شده از سوی متولیان و دست اندرکاران در خراسان رضوی گویای حقایقی است که باید بیشتر از گذشته به آن توجه داشت و در تصمیم گیریها و فراهم کردن تسهیلات واقع بینانه تر عمل کرد.
* قیمت مسکن و ابتدایی ترین اقلام برای آغاز زندگی مشترک
مهمترین اقلام برای آغاز یک زندگی مشترک سقفی بالای سر و داشتن حداقل وسایل زندگی مانند فرش، یخچال و اجاق گاز و ظروف است که به گفته بازاریان قیمت این اقلام در سال جاری افزایش چشمگیر داشته است.
رئیس اتحادیه صنف مشاوران معاملات املاک مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: قیمت مسکن امسال به دلیل افزایش قیمت مصالح ساختمانی تا 30 درصد بیشتر از گذشته شده است.
علی مرادزاده افزود: همچنین در این مدت بهای اجاره خانه در مشهد 20 درصد بیشتر شده زیرا در شرایط رکود حاکم بر بازار تمایل صاحبخانه ها به دریافت رهن به شدت کاهش یافته و بیشتر تمایل به دریافت اجاره ماهانه دارند.
وی اظهار داشت: تسهیلاتی که دولت برای رونق بازار مسکن در قالب طرحهای مختلف پرداخت کرده نیز چندان تاثیری بر بازار مسکن برای خروج از رکود نداشته است.
رئیس اتحادیه صنف مشاوران معاملات املاک مشهد در تشریح دلیل این موضوع افزود: میانگین قیمت آپارتمان در مشهد 200 میلیون تومان است اما تسهیلاتی که دولت پرداخت می کند به هر واحد 40 تا 50 میلیون تومان می باشد که جوابگوی نیاز مردم به ویژه در مناطق برخوردار نیست.
وی ادامه داد: تسهیلات مسکن اولیها که در مشهد 120 میلیون تومان برای هر واحد است نیز اقساط بسیار سنگینی دارد که بیشتر زوجین جوان قادر به بازپرداخت اقساط این تسهیلات نیستند.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم خانگی مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: از ابتدای امسال تاکنون به دلیل افزایش نرخ ارز، قیمت انواع لوازم خانگی ایرانی از 40 تا 60 درصد و قیمت انواع لوازم خانگی خارجی 100 درصد افزایش یافته است.
رضا رزقیان مقدم افزود: بدون در نظر گرفتن کالاهای خارجی که بسیار گران شده اند، هم اکنون قیمت یک ماشین لباسشویی ایرانی از 33 میلیون ریال تا 52 میلیون ریال، قیمت هر اجاق گاز ایرانی از 17 میلیون ریال تا 40 میلیون ریال، قیمت هر یخچال ایرانی از 30 میلیون ریال تا 60 میلیون ریال و قیمت یخچال ساید بای ساید هم از 90 میلیون ریال تا 160 میلیون ریال است.
وی ادامه داد: هم اینک شرایط فروش به هیچوجه مناسب نیست و کالاها به فروش نمی رسد. با اینکه برخی از فروشندگان کالای خود را به قیمت خرید از کارخانه عرضه می کنند باز هم مردم توان خرید ندارند.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم خانگی مشهد گفت: چهار برند خارجی لوازم خانگی برای شکستن رکود بازار تخفیفاتی را در قیمت کالاهای خود اعمال کرده یا جشنواره فروش برگزار کرده اند.
وی افزود: برای کمک به زوجین جوان نیز تفاهمنامه ای بین این اتحادیه و اداره کل ورزش و جوانان خراسان رضوی منعقد شد که در نتیجه آن پنج نمایندگی فروش لوازم خانگی اقلام خود را به صورت اقساطی با دوره بازپرداخت 36 ماهه به زوجین جوان عرضه می کنند.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان فرش ماشینی و موکت مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: به دلیل کاهش تولید فرش از سوی کارخانه ها و کاهش توان اقتصادی مردم بازار فرش در این شهر به شدت کساد است.
عباس وحیدی افزود: فرشهای ماشینی و موکت موجود در بازار در داخل کشور تولید می شوند و به دلیل پایین بودن قیمت فرش ماشینی نسبت به فرش دستباف، اقبال عمومی نسبت به فرش ماشینی بیشتر است.
وی ادامه داد: امسال کمبود تولید و افزایش هزینه های تولید ناشی از نوسانات نرخ ارز، بر فروش فرش نیز تاثیر گذاشته و قیمت فرش و موکت نسبت به پارسال 100 درصد افزایش داشته و به همان نسبت توان خرید مردم نیز کاهش داشته است بطوری که به دلیل کسادی بازار طی چند ماه گذشته صاحبان 70 پروانه کسب در زمینه فروش فرش ماشینی و موکت در مشهد پروانه فعالیت خود را باطل کرده اند.
* ازدواج آسان باید بازتعریف شود
مشاور فرماندار و رئیس مجمع مشورتی جوانان مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: در آخرین نشست مربوط به ستاد ساماندهی امور جوانان خراسان رضوی به مناسبت هفته ازدواج آماری از ازدواج و تسهیلات پرداختی در این زمینه ارائه شد.
علی صمدی جوان افزود: آمار نشان می داد که در دولت تدبیر و امید نرخ تسهیلات ازدواج افزایش یافته به نحوی که برای زوجین خانواده شهدا و ایثارگران 60 میلیون تومان و برای زوجین عادی 30 میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
وی ادامه داد: این نشست در زمانی برگزار شد که دلار به تازگی گران شده بود و هنوز اثرات آن در قیمتها و هزینه ها مشهود نبود، با این حال در آن نشست مطرح کردم که هزینه های یک جشن ازدواج معمولی برای زوجین بسیار بیشتر از میزان تسهیلات پرداختی از سوی دولت است و این میزان تسهیلات دردی از جوانان را درمان نمی کند. هر چقدر هم دولت تلاش کند تسهیلات ازدواج در اسرع وقت به جوانان برسد باز هم هزینه ها بیشتر از تسهیلات است و این بار کج هیچگاه به منزل نمی رسد.
مشاور فرماندار و رئیس مجمع مشورتی جوانان مشهد گفت: با توجه به افزایش قیمت طلا، لوازم خانگی، مسکن و سایر ملزومات ازدواج، دولت تغییری در میزان تسهیلات بانکی ازدواج در بودجه سال 1398 ایجاد نکرده است.
وی افزود: مسئولان داعیه ترویج ازدواج آسان را دارند اما با این حساب در سهلترین شرایط زوجین برای خرید یک حلقه ازدواج باید چهار میلیون تومان هزینه کنند، برای برگزاری یک جشن بسیار ساده و خودمانی با حداقل میهمان در ضعیف ترین تالار باید 10 میلیون تومان بپردازند. پرداخت اجاره مسکن و خرید جهیزیه نیز داستان دیگری دارد که در سهلترین شرایط بیش از 10 میلیون تومان هزینه دارد.
وی ادامه داد: در شرایط کنونی برای ازدواج با بهره گیری از تسهیلاتی که دولت پرداخت می کند و وضعیت اشتغال و سایر مسائل مولفه های بیان شده به منظور برگزاری ازدواج آسان با هزینه ها و قیمتهای کنونی همخوانی ندارد.
رئیس مجمع مشورتی جوانان مشهد گفت: در چند ماه گذشته 60 هزار خانواده به کمیته امداد امام خمینی(ره) افزوده شده که این موضوع شرایط خانواده هایی را که جوان در شرف ازدواج دارند دشوارتر می کند.
وی افزود: باید ببینیم که تعریف ما از 'ازدواج آسان' چیست. گستردگی این موضوع بسیار زیاد و ابعاد مختلفی اعم از شرایط جامعه، اشتغال، مسائل فرهنگی، هزینه های تامین اقلام اولیه برای آغاز زندگی مشترک و امثال آن را دربرمی گیرد لذا باید تعریف دقیق از ازدواج آسان بشود، راهکارهای جدید اتخاذ گردد و ابعاد این ازدواج آسان مشخص شود.
* نیاز به بسته های تشویقی ازدواج آسان
صمدی ادامه داد: تاکنون برای ترویج ازدواج تنها غربالگریها و مشاوره های پیش یا بعد از ازدواج را گسترش داده ایم که در جای خود لازم است اما نباید تنها به آنها اکتفا کرد. در موضوع ترویج ازدواج حلقه های گمشده بسیاری وجود دارد که شاید مهمترین آنها شغل مناسب برای جوان است که خود مبحث جداگانه ای را می طلبد.
وی گفت: تسهیلگری یا آسانسازی ازدواج با صحبت و برگزاری جلسات میسر نمی شود، باید عملیاتی وارد شد و بسته های تشویقی شامل کارآفرینی، مسکن، تسهیلات بانکی و امثال آن برای ازدواج جوانان تعریف کرد.
مشاور فرماندار مشهد افزود: داد بهتر است در این شرایط تسهیلات از سوی دولت بیشتر شود، به این معنا که به سبک برخی شوراها خانه های ساخته شده توسط انبوه سازان را مبله کرده و در اختیار زوجین جوان قرار دهند و خانه را به همراه ابتدایی ترین اثاثیه زندگی به زوج جوان اجاره دهند و آن زوج مستاجر دولت شوند.
وی ادامه داد: واحدهای صنفی بسیاری در مجتمعهای تجاری مشهد خالی هستند که می توان آنها را به جوانان اجاره داد یا واحدهای صنعتی می توانند از جوانان به عنوان عاملان فروش بهره گیرند و بسترهای زیاد برای کارآفرینی و اشتغالزایی جوانان وجود دارد.
صمدی گفت: در مجموع برای ترویج ازدواج یا ازدواج آسان، دولت باید بستری فراهم کند تا زوجین را در مسیر ازدواج قرار دهد که تحقق این امر نیاز به کار کارشناسی بیشتر و بهره گیری از نظرات صاحبنظران دارد.
* ازدواج آسان در هر شرایطی امکانپذیر است
یک مشاور و کارشناس امور خانواده نیز به خبرنگار ایرنا گفت: اگر تنها به سیاستهایی که مسئولان در پی گرفته اند و رشد بی رویه قیمتها و هزینه ها بنگریم، ازدواج در شرایط کنونی فقط یک خطرپذیری بزرگ است و نمی توان از جوانان انتظار داشت با جرات و شجاعت وارد این عرصه شوند.
حجت الاسلام سید مهدی واعظ موسوی افزود: اما اگر توکل به خدا و توجه به مفاهیمی مانند توحید و توسل را در پیش گیریم باور خواهیم کرد که انسان در هر شرایطی می تواند با توکل به خدا شجاعت لازم را پیدا کرده و ازدواج کند.
وی ادامه داد: اگر به آنچه خداوند در آیات قرآن در باره ثمرات ازدواج اشاره کرده ایمان بیاوریم دیگر از ازدواج نمی ترسیم و همه امور را به خدا واگذار می کنیم. هر دختر و پسر جوانی که می خواهند ازدواج کند باید واقعیتها را در نظر بگیرد اما بسیاری جوانان از واقعیتها دور مانده اند و ازدواج را برای خود بسیار دشوار می کنند.
این مشاور دینی فرهنگی گفت: هر پسر جوانی که می خواهد ازدواج آسان داشته باشد باید به سراغ خانواده ای برود که در سطح اجتماعی پایین تر از وی قرار دارد تا پسر بتواند توقعات دختر و خانواده اش را برای ازدواج برآورده کند و در زندگی مشترک احساس پشیمانی نداشته باشد.
وی افزود: در صورتی که پسر از نظر تقوا، ایمان و رشد شخصیتی در سطح بالا قرار داشته باشد، حداقل اگر آن پسر از شرایط اقتصادی خوبی نیز برخوردار نشود همسرش می تواند به او و شخصیتش افتخار کند. همه چیز پول و رفاه نیست زیرا دخترانی بوده اند که در خانه همسر خود رفاه و امکانات خوبی داشتند اما به دلیل نوع شخصیت و رفتار همسرشان احساس رضایت نمی کردند و در نهایت از وی جدا شدند.
حجت الاسلام واعظ موسوی ادامه داد: ازدواج واقعیتهایی دارد که زوجین پیش از در نظر گرفتن مخارج و تامین هزینه های زندگی باید به شخصیت و آگاهیهای اجتماعی طرف مقابل خود توجه نشان دهند تا بعد در زندگی مشترک دچار پشیمانی و عدم رضایت نشوند.
وی گفت: در مجموع دو شرط اساسی برای یک ازدواج موفق نیاز است. شرط نخست آنکه پسر از نظر شخصیتی و سطح اجتماعی بر دختر برتری داشته باشد. شرط دوم آنکه شرایط اقتصادی پسر در حدی باشد که دختر در خانه او داشتن شرایط بهتر نسبت به خانه پدرش را احساس کند.
* لزوم تغییر نگاه جامعه به ازدواج
سرپرست معاونت فرهنگی و امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: از دو میلیون و شش هزار و 569 نفر جوان در این استان یک میلیون و هفت هزار و 498 نفر مرد و 999 هزار و 71 نفر زن هستند.
حسن عزیزی افزود: 670 هزار نفر از جمعیت شش میلیون و 400 هزار نفری خراسان رضوی که در محدوده سنی 30 تا 35 سال قراردارند در آستانه ازدواج می باشند. این آمار با افزایش سن ازدواج همراه بوده بگونه ای که بر اساس جمع آوری آمار شش ماهه ازدواج در سال جاری هم اکنون میانگین سن ازدواج دختر و پسر در خراسان رضوی به ترتیب 30 و 35 سال است.
وی ادامه داد: بر اساس آمار ثبت احوال خراسان رضوی در هشت ماه گذشته امسال 34 هزارو 484 واقعه ازدواج در استان به ثبت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش نداشته است. همچنین طی نیمه نخست امسال هفت هزار و 71 میلیارد و 560 میلیون ریال وام ازدواج در خراسان رضوی به متقاضیان پرداخت شده است.
سرپرست معاونت فرهنگی و امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان خراسان رضوی گفت: افزایش قیمت کالاهای ضروری برای آغاز زندگی مشترک تاثیر زیاد در ازدواج دارد زیرا این موضوع باعث تاخیر در وقوع ازدواج می شود. اغلب جوانان حاضر نیستند از معیارهای خود برای برگزاری جشن ازدواج و آغاز زندگی مشترک دست بردارند. عرف جامعه باعث شده آنان مدام خود را با اطرافیان مقایسه کنند و مایل هستند مهمترین اتفاق زندگی خود را به خوبی برگزار کنند.
وی افزود: با این حال نگاه خانواده ها به ازدواج متفاوت از نگاه جوانان است و این تفاوت نگاه باعث بروز چالش جدی می شود لذا خانواده ها به ناچار در برابر جوان کوتاه می آیند و خود را در تنگنای اقتصادی قرار می دهند تا به هر نحو آرزوی فرزندانشان را برای جشن ازدواج و شروع زندگی مشترک برآورده کنند.
عزیزی ادامه داد: افزایش قیمت اقلام و وسایل لازم برای زندگی مشترک و هزینه های برگزاری مراسم ازدواج تاثیر زیادی بر تشدید فشار اقتصادی به خانواده ها و ایجاد چالش بین جوانان و والدین گذاشته است. دولت میزان وام ازدواج و دوره بازپرداخت آن را افزایش داده و در این راستا تدابیری برای کمک به تسهیل ازدواج اندیشیده شده است.
وی گفت: اخیرا اداره کل ورزش و جوانان تفاهمنامه ای با سه بانک منعقد کرده تا آنها تسهیلات با سود 14 درصد تا سقف 120 میلیون تومان به زوجین برای خرید کالا پرداخت کنند.
سرپرست معاونت فرهنگی و امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان خراسان رضوی افزود: همچنین سامانه ای تحت عنوان 'ارائه خدمات ازدواج آسان' توسط اداره کل ورزش و جوانان خراسان رضوی راه اندازی شده تا جوانان با ثبت نام در این سایت بتوانند از بانکها برای خرید کالا تسهیلات دریافت کنند.
وی ادامه داد: این نهاد همچنین اقدام به راه اندازی شرکت تعاونی مصرف برای زوجین جوان کرده و 12 قلم کالای مورد نیاز زندگی مشترک زوجین را با نرخ پایین تر از بازار عرضه می کند.
عزیزی گفت: مقوله افزایش هزینه های ازدواج را نمی توان انکار کرد، به همین منظور اداره کل ورزش و جوانان خراسان رضوی پیگیر بسترسازی برای راه اندازی 'مجمع خیران ازدواج' با دو رویکرد ترویج فرهنگ ازدواج آسان و تسهیل ازدواج است تا بتوان از این طریق گامی در جهت تسهیل ازدواج برداشت.