خیابان‌های منتهی به حرم مطهر رضوی حال و هوای خاصی دارد. می‌توانی گنبد طلایی را از دور ببینی و دلت را بسپاری به شمس‌الشموس(ع)، این حال معنوی در تابستان سال جاری با حضور گروه‌های سرود آوای رضوان در اطراف بارگاه ملکوتی امام رضا(ع)
رنگ و بویی متفاوت گرفت.
به گزارش قدس آنلاین، گروه‌های سرودی که به همت مربیان پرتلاش روز به روز بر کیفیت آثارشان افزوده می‌شود. واحد آوای رضوان زیر نظر مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی در حرکتی جدید، اقدام به برگزاری دوره تخصصی «آموزش مربی‌گری سرود» در مشهد مقدس کرد. این دوره با حضور مربیان برگزیده و مدرسان برجسته کشور، در دو بخش خواهران و برادران، از 17 تا 19 شهریور 1397 برپا شد تا نوای خوش سرودهای رضوی به پشتوانه شکل‌گیری و فعالیت انجمن‌های سرود رضوی در کشور با جدیت بیشتری در ایران اسلامی طنین‌انداز شود.
میلاد عمرانلو، از جمله مدرسان نام‌دار این دوره تخصصی است. به بهانه برگزاری دوره «آموزش مربی‌گری سرود» در مشهد مقدس، پای سخن این استاد هنر موسیقی به ویژه سبک آکاپلا می‌نشینیم.
• توجه به هوش موسیقایی
میلاد عمرانلو، چهل ساله، دارای مدرک کارشناسی ارشد آهنگسازی از دانشگاه هنر است که به عنوان رهبر کُر و ارکستر و استاد موسیقی در کشور فعالیت می‌کند. او در سال 1392 به سفارش مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی، یک قطعه موسیقی برای گروه کُر و تک‌خوان سرود «صحن رضا» ساخت. اثری که شعرش را «عبدالجبار کاکایی» سروده بود و آن را «علیرضا قربانی» خواند. این آهنگساز فعال کشورمان می‌گوید: «تخصص اصلی‌ام رهبری کُر است و به تازگی در حوزه سرود وارد شدم(کُر شکل پیشرفته‌تر سرود است). حدود دو سال است با برگزاری کارگاه‌های آموزشی و یا داوری آثار، همکارانم را در حوزه سرود همراهی می‌کنم. همچنین نزدیک به 12 سال است در سبک آکاپلا کار می‌کنم». آکاپلا سبک یا شیوه‌ای از موسیقی است که در آن از ادوات موسیقی استفاده نمی‌شود.
او ادامه می‌دهد: «برای اینکه بتوانیم خواننده‌هایی داشته باشیم که موسیقی آکاپلا اجرا کنند باید نسلی را تربیت کنیم که از نظر گوش، نت‌خوانی و سرایش موسیقی و هم‌خوانی را فرا گیرند. این شیوه، شیوه‌ای سخت است چون وقتی ساز در کنار شماست و می‌نوازد، از صدای آن کمک می‌گیرید و شعر را می‌خوانید. احتمال اینکه ناکوکی پیش بیاید، هم بسیار کم است. اما از آنجایی که در شیوه آکاپلا، خوانندگان صدای ساز ثابتی را نمی‌شنوند که بتوانند به آن اتکا کنند و خودشان نقطه اتکای همدیگر هستند، بسیار لازم است تا حس شنوایی بسیار خوبی داشته باشند و بتوانند صداهای یکدیگر را خوب بشوند. همچنین هر خواننده خودش به صورت مستقل باید کمک کند تا کوک یک قطعه، ماندگاری داشته باشد. اگر خواننده‌های ما با سبک آکاپلا آشنایی نداشته باشند، شاهد ناکوکی‌های فراوانی در این سبک موسیقی خواهیم بود. به بیان دیگر نیاز به تربیت خواننده‌هایی با هوش موسیقایی و نت‌خوانی درست داریم که هم‌خوانی را هم تجربه کنند». بی‌شک این نکات با گذراندن دوره‌های تخصصی در این حوزه قابل فراگیری است. البته استاد دوره هم باید تجربه کافی داشته باشد.
• وقتی ذائقه مخاطبان تغییر می‌کند
مربیان منتخب سرودی که از اقصی نقاط کشور مثل استان‌های فارس، تهران و اصفهان میهمان این دوره آموزشی شده بودند از حضور استاد عمرانلو و تدریس ایشان در حوزه آکاپلا بسیار خوشحال بودند. آکاپلا، سبکی است که سرودهای آوای رضوان بر اساس آن تولید و اجرا می‌شود. عمرانلو با تأکید بر اینکه امیدوار است بتواند تجربیات چندین ساله خودش را به مربیان حاضر به خوبی انتقال دهد، بیان می‌کند: «با تولید سرودهای رضوی و دیگر آثار می‌توانیم به مخاطبان امروز، حق انتخاب تولیدات جدید را بدهیم. پس از شنیدن این آثار ممکن است به تدریج نوع ذائقه شنیداری مردم تغییر کند. در طول تاریخ هم همیشه این اتفاق رخ داده است. بنابراین اگر می‌خواهیم ذائقه شنیداری مردم تغییر کند، ابتدا باید آثار مناسب تولید کنیم تا توسط مخاطبان انتخاب شود».
او با اشاره به نقش سرودهای رضوی در نشاط معنوی جامعه می‌گوید: «گذشت زمان نشان می‌دهد که یک اثر جدید در حوزه موسیقی مورد توجه همگان قرار می‌گیرد یا خیر. زیرا ممکن است اثری در حال حاضر به چشم نیاید، اما پنج یا 15 سال دیگر ارزش واقعی آن مشخص شود. البته فعالان این حوزه همیشه باید مسیری رو به جلو داشته باشند». عمرانلو آثار بسیاری به سبک آکاپلا ساخته است. حتی موسیقی فیلم «قندون جهیزیه» را به این سبک تولید کرده است. اثری که شاید بسیاری از مخاطبان متوجه عدم استفاده از ساز در آن نشده باشند. زیرا اصوات فقط خوانده شدند و صدای حنجره به این فیلم رنگ موسیقی بخشید. او معتقد است: «موسیقی آکاپلا برخلاف موسیقی سازی هیچ‌گونه حد و مرز سبکی برای خودش قائل نیست. از این رو می‌توان کارهای بسیاری را به این سبک تولید کرد».
• از شعر تا اصالت ملودی
کلام درست، نخستین بخشی است که یک اثر فاخر باکلام به آن نیاز دارد؛ کلامی که در کنار توجه به مفهوم و موضوع آن، به چگونگی تبدیل آن هم به موسیقی فکر شده است. این موسیقی می‌تواند هر سبکی باشد. این مدرس دوره تخصصی آموزش مربی‌گری سرود تصریح می‌کند: «شعر معاصر، اولین نیاز تولید آثار فاخر است، اما متأسفانه از آنجایی که شعرهای فارسی هجاهای مقطع دارند و امکان کشیده شدن و طولانی خوانده شدن را ندارند، نمی‌تواند با موسیقی کُرال ارتباط برقرار کند. این امر در تعداد محدود این آثار که آهنگ‌سازهای ایرانی کار کردند، قابل بررسی است. اما در بخش سرود امکان تبدیل تقطیع‌ها به موسیقی آسان‌تر است».
او با بیان اینکه پس از متن شعر، اصیل بودن ملودی و ارتباط آن با فرهنگ کشورمان اهمیت دارد، ادامه می‌دهد: «همیشه به هنرجویان در دوره‌های آموزشی تأکید می‌کنم دنبال فرهنگ و ملودی‌های ناشناخته شهرهای خودشان بروند». عمرانلو درباره نقش اثرگذار آهنگساز در تولید آثاری مثل سرودهای رضوی به سبک آکاپلا می‌گوید: «آهنگسازی باید با گروه‌های هم‌خوان همکاری کند که در کنار ملودی ساختن با کار هم‌خوانی آشنا باشد. برای نمونه اگر آهنگساز فقط تخصصش ساخت موسیقی برای ارکستر باشد، نمی‌تواند برای موسیقی که با هم‌خوانی اتفاق می‌افتد، کار کند. چون این دو حوزه تفاوت بسیاری دارند».
• جویای علم روز باشید
اجراهای پاتوقی سرود به همت مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی در اطراف حرم مطهر رضوی و مناطق پر تردد شهری مشهد، تا به امروز مورد توجه خیل عظیمی از زائران و مجاوران قرار گرفته است. عمرانلو درباره لزوم برگزاری چنین برنامه‌های فرهنگی ابراز می‌کند: «هر هنری تا در دل مردم نباشد، نمی‌تواند جایگاه مورد نظرش را به دست آورد. من به عنوان یک آهنگساز، باید بتوانم آثار تولیدی‌ام را به مردم ارائه دهم تا به نتیجه برسم. در این مسیر بهترین داوران، خود مردم هستند. به عبارتی هنرجویان باید از نظرهای داوران سرود برای پیشرفت کار خود استفاده کنند، اما هدف آنان جذب مخاطبان مردمی باشد».
بی‌تردید اگر این موسیقی در بطن جامعه اجرا نشود، نمی‌توان توقع انتخاب آن را از مخاطبان امروز جامعه داشت. او ادامه می‌دهد: «برای افزایش سطح آگاهی مردم و تغییر ذائقه آنان باید بیشتر این آثار تولیدی را به مردم نشان داد. ممکن است در هفته اول اجرا تعداد محدودی مخاطب جذب شوند، اما به تدریج می‌توان این تعداد را فزونی بخشید. البته باید اثری به مخاطب ارائه شود که پایه و اساس درست علمی داشته باشد، زیرا بخشی از این مخاطبان مردمی، موسیقی را می‌شناسند و آن را در ذهن خود تجزیه و تحلیل می‌کنند. بنابراین هدف‌مان از گسترش مخاطبان سرودهای رضوی باید تمامی اقشار جامعه باشد، نه تنها مخاطبان عام».
برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه مربیان سرود زیر نظر استادان برجسته، نقش اثرگذاری در ارتقای سطح کیفی سرودهای رضوی در کشور خواهد گذاشت. عمرانلو با اشاره به اینکه فعالیت‌های آوای رضوان در این حوزه هدفمند و قابل تقدیر است، بیان می‌کند: «فعالان این عرصه به ویژه مدرسان سرود همیشه باید به دنبال آموزش و کسب علم باشند و فراموش نکنند یادگیری علم روز، محدودیت سنی ندارد. با مطالعه مستمر، استفاده از منابع اطلاعاتی مختلف، آموزش عملی و ارتباط با مدرسان سطوح علمی بالاتر، می‌توان دانش خود را بالا برد. پس همیشه جویای علم باشید».