هنوز هم بسیاری از افراد به یاد دارند که نبود فضا و زیرساخت مناسب به مشکلات عدیده‌ای از جمله بستری شدن بیماران در راهروهای بیمارستان قائم(عج) منجر شده بود.
به گزارش ایسنا، جمعیت زیاد مراجعه‌کننده به بیمارستان قائم مشهد و امکانات اندکآن مشکلات زیادی را برای کارکنان و بیماران به همراه داشت، اما پس از بازدید وزیر بهداشت و اختصاص تسهیلات به این بیمارستان در طول سه سال تغییرات بسیاری در بخش‌های گوناگون آن ایجاد شده است.
بیمارستان قائم در طول نیم قرن به بیماران مشهدی و دیگر شهرهای ایران خدمت‌رسانی کرده است. پس از بازدید وزیر بهداشت و درمان از وضعیت بیمارستان و مشکلاتی که در فضای بیمارستان و کارکنان آن وجود داشت که به ایجاد مشکل در امر خدمات‌رسانی منجر شده بود، اعتبارات ویژه‌ای برای بازسازی و نوسازی بیمارستان درنظر گرفته شد. در طول مدت زمان سه سال تغییرات بسیار مهمی در بیمارستان قائم مشهد ایجاد شده است. در این راستا تصمیم به بازدید از بیمارستان قائم برای کسب آگاهی نسبت به تغییراتی که در حوزه خدمت‌رسانی به بیماران و بازسازی بنای آن، گرفتیم. گفت‌وگو با پرسنل بیمارستان و بیماران بستری شده در آن از شرایط بیمارستان، مشکلات و مزایای نوسازی بیمارستان آگاه شدیم.
«علی گلستانی»، مدیر پرستاری بیمارستان قائم در طی بازدید از بخش‌های گوناگون بیمارستان، در زمینه خدمات و تغییراتی که در راستای نوسازی بیمارستان انجام گرفته است، گفت: واحدی در بیمارستان قائم وجود دارد که وظیفه ارائه خدمات به گردشگران حوزه سلامت از کشورهایی چون عراق، عمان و... بر عهده دارد. درواقع این افراد برای درمان، وارد کشور می‌شوند نه به عنوان زائر. در بیمارستان قائم، شرکت‌های فعال خصوصی فعالیت دارند تا شرایط ارائه خدمات‌درمانی را به این افراد فراهم کنند.
جذب گردشگران سلامت در بیمارستان قائم
در بازدید از بخش گردشگری که در داخل بیمارستان فضاسازی شده بود، گلستانی درباره بیشتری مراجعه‌کنندگانی که کشورهای اطراف برای دریافت خدمات درمانی می‌آیند، توضیح داد: بیشترین آن‌ها از کشورهای عراق، کویت، عمان هستند که برای دریافت خدمات درمانی مراجعه می‌کنند. نکته مهم اینجاست که برخی از این گردشگران سلامت برای انجام جراحی‌های زیبایی به مشهد مراجعه می‌کنند، اما بیشتر گردشگران سلامتی که به این بیمارستان می‌آیند برای بهره‌مندی از خدمات گوناگون تخصصی چون جراحی‌های عمومی و...است؛ چراکه در این حوزه، بیمارستان قائم دارای اساتید برندی است که شهرت بسیاری دارند.
تعداد گردشگران سلامت به دلیل برخی از سیاست‌ها کاهش یافته است
گلستانی علت گرایش بیشتر گردشگران سلامت برای دریافت خدمات به بیمارستان قائم را تعرفه‌های دولتی بیمارستان و وجود انواع تخصص‌ها بیان می‌کند. از سویی دیگر در رابطه با چگونگی اطلاع‌رسانی از خدمات درمانی بیمارستان به گردشگران سلامت توضیح می‌دهد: «تبلیغات ما برای جذب گردشگر سلامت در مبدأ صورت می‌گیرد. درواقع تبلیغات ما در برخی از کشورها چون عراق، بحرین و ... انجام می‌شود، اما با توجه به مسائل چند سال اخیر و مشکلاتی که با عربستان و بحرین به وجود آمده، ارتباط بیماران کشورهای دیگر با بیمارستان قائم کمتر شده است، از آنجا که بخش عمده گردشگران سلامت از کشور عربستان بودند و متأسفانه امروز تعداد آن‌ها کاهش یافته است».
وجود کد «سما» در بیمارستان قائم مشهد
گلستانی در ضمن بازدید از بخش‌های گوناگون بیمارستان، در رابطه با درنظرگرفتن کدهای ویژه برای برخی از بیماران خاص و با بیان اینکه ««سما» به معنای سکته‌های مغزی اورژانس است» توضیح داد: «بیمارانی که از طریق اورژانس به بیمارستان آورده می‌شوند و دارای چنین کدی هستند پیش از رسیدن به بیمارستان هماهنگی‌های لازم برای دستور تزریق، انجام آزمایش‌هایشان و ... صورت می‌گیرد».
خطاهای بیست‌وهشت‌گانه به اداره بهبود کیفیت بیمارستان ارجاع داده می‌شوند
وی در رابطه با خطاهای پزشکی اتفاق افتاده در بیمارستان خاطرنشان کرد: خطاهای پزشکی براساس ابلاغ وزارت بهداشت و درمان به خطاهای بیست‌وهشت‌گانه تقسیم شده و براساس پروتکل مورد تأیید بیمارستان تبیین می‌شود. بنابراین اگر خطایی صورت بگیرد که جزو خطاهای بیست‌وهشت‌گانه باشد بایستی بلافاصله به اداره بهبود کیفیت و پس از آن به سوپروایزر اطلاع داده شود. پس از آن، تمامی مجموعه فراخوانده می‌شوند تا تحلیل ریشه‌ای خطا انجام شود و پس از آن گزارش ارائه خواهد شد. پرسنلی که مسبب خطای پیش آمده برای بیمار بودند، توبیخ می‌شوند، چون توبیخ در پرونده یا به صورت کتبی یا محروم شدن از یک هفته شیفت کاری. باید توجه داشت بیشتر خطاهای اتفاق افتاده، مربوط به سقوط بیماران از تخت بوده و بیمار پس از ترخیص سقوط کرده است. بیمارستان قائم به لحاظ کمی خطاها، رتبه اول را در میان دیگر بیمارستان‌های مشهد به خود اختصاص داده است.
در طی بازدید از بخش‌های گوناگون بیمارستان سری به بخش داخلی زدیم و از مشکلات و شرایط بیماران بستری در این بخش و پرسنلی که خدمات‌رسانی می‌کردند جویا شدیم. زهرا نوربخش همراه یکی از بیماران بستری شده در بخش داخلی در رابطه با وضعیت بیمار خود و مشکلات در زمینه ارائه خدمات درمانی تشریح کرد: «وضعیت خدمات‌دهی و امکانات بیمارستان مناسب است، اما در زمینه هزینه داروها، یکسری مشکلات داریم. بیمارم مبتلا به تنگی نفس شده و ریه وی آب گرفته است. دارویی که برای بیمارم تهیه می‌کنم، با اینکه تحت پوشش بیمه است قیمت بالایی دارد. متأسفانه مجبورم تا دارو را تهیه کنم؛ چراکه در بیمارستان نیست. قیمت آزاد دارو 150 هزار تومان است که با بیمه 50 هزار تومان می‌شود و باید به صورت هفتگی تهیه شود».
فرهاد زنگنه یکی از پرستاران بخش داخلی در مورد کمبود برخی از امکانات و شرایط کاری پرسنل در این بخش توضیحاتی می‌دهد: «پرستاران با مشکل کمبود دستکش مواجهه‌اند، به همین دلیل دستکش‌ها سهمیه‌بندی می‌شود و هر پرستار روزانه سه تا چهار عدد دریافت می‌کند این درحالیست که چنین تجهیزاتی در بازار فراوان است، اما بیمارستان خریداری نمی‌کند». وی کمبود دارو را نیز از دیگر مشکلات موجود می‌داند.
به‌طور میانگین هر پرستار به 6 بیمار خدمات درمانی ارائه می‌دهد
زنگنه در رابطه با مشکلات پرداختی پرستاران از نواقص پرداخت در زمینه طرح قاصدک و ... سخن می‌گوید: «پرداختی‌های طرح قاصدک با تأخیر و به‌صورت بخش‌بخش واریز می‌شود. آخرین پرداختی مربوط به اردیبهشت‌ماه سال گذشته بوده است. درواقع کارانه‌های پرستاران با 14 ماه تأخیر پرداخت می‌شود. از طرفی دیگر پرداختی‌های کارمندان امور اداری از پرستارانی که در بخش درمان هستند، بیشتر است که منجر به نارضایتی آن‌ها می‌شود. مشکل دیگر ما اندک بودند تعداد پرسنل نسبت به بیماران بستری در هر بخش است، به صورت میانگین هر پرستار به شش بیمار، ارائه خدمت می‌کند. حال آنکه در بخش‌هایی چون آی.سی.یو هر پرستار تنها به دو بیمار رسیدگی می‌کند».
زمانی که در بخش داخلی مشغول به گفت‌و گو با برخی از همراهان بیماران و پرستاران بودیم یکی از کمک بهیاران جلو آمد و در مورد فشار کاری که به دلیل کمبود همکار بر او و همکارانش وارد می‌شود توضیح داد: «زهره ناطق هستم یکی از کمک بهیارهای بخش داخلی بیمارستان، ما مشکلات زیادی در ارائه خدمات درمانی داریم. یکی از آن‌ها فشار کاری زیاد است. هر کدام از ما در یک شیفت کاری اندازه 10 شیفت کار می‌کنیم. در بخش داخلی تنها چهار کمک بهیار خانم وجود دارد که باید پنج شیفت را تحت پوشش قرار دهند که فشار کاری زیادی را ایجاد می‌کند. خیلی از بیماران، وزن زیادی دارند و جابه‌جایی بیمار به تنهایی برای یک کمک‌بهیار خانم دشوار است».
پس از شنیدن مشکلات پرسنل موجود در برخی از بخش‌های بیمارستان با آقای علی گلستانی مدیر پرستاری و علی موسوی معاون رئیس بیمارستان گفت‌وگو کردیم، گلستانی کمبود تعداد کمک‌بهیاران و فشار کاری وارد بر آن‌ها را می‌پذیرد و توضیح می‌دهد: «برای جبران کمبود کمک‌بهیاران، درخواست خود را برای افزایش تعداد آن‌ها ارائه کرده و پیگیری‌های لازم صورت گرفته است». از سویی دیگر آقای علی موسوی در پاسخ به چرایی کمبود دستکش برای پرسنل تصریح کرد: «در یک بازه زمانی برای تهیه دستکش مورد نیاز بیمارستان دچار مشکل شدیم، چراکه کارخانجات تولیدکننده آن، در تأمین مواد اولیه دچار مشکل شده بودند و کالای خود را عرضه نمی‌کردند. همه تلاش ما این است تا بتوانیم مشکلات موجود در رابطه با کمبود تجهیزات و امکانات بیمارستان را رفع کنیم».
با وجود مشکلات ارزی، تلاش بر تأمین حداقل‌ها در بیمارستان است
موسوی با اشاره به مشکلات ایجاد شده در راستای تغییر نرخ ارز افزود: «با توجه به تغییرات نرخ ارز مشکلات زیادی در تأمین برخی از تجهیزات بیمارستان ایجاد شده است. بسیاری از مواد اولیه این تجهیزات از کشورهای خارجی وارد می‌شود و تحریم‌ها کمبودهایی را در تهیه تجهیزات بیمارستانی به همراه می‌آورد، از سویی دیگر افزایش قیمت تجهیزات پزشکی را در بر داشته است. با این وجود تلاش بر این است که حداقل‌ها به هر ترتیبی تأمین شود. براساس استانداردهای موجود باید تجهیزات مورد نیاز بیمارستان تا دو ماه تأمین باشد. خرید و سفارش تجهیزات همچنان ادامه دارد؛ چراکه اعتبار مورد نیاز تزریق می‌شود».
طرح قاصدک؛ مشکل کل سیستم بهداشتی و درمانی کشور است
معاون رئیس بیمارستان در رابطه با طرح قاصدک ادامه داد: «طرح قاصدک مشکل کل سیستم بهداشتی و درمانی کشور است، بنابراین تنها محدود به بیمارستان قائم نمی‌شود. شرایط موجود در کشور پرداختی‌های پرسنل بیمارستان را تحت تأثیر خود قرار خواهد داد، اما با گفت‌وگوهایی که با ریاست دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شده حقوق و اضافه کار پرسنل به‌صورت مرتب، آخر هر ماه پرداخت می‌شود، اما کارانه‌ها با میزانی تأخیر پرداخت می‌شود».
در بخش دیگری از بیمارستان، بازدیدی از ستاد هدایت داشته‌ایم. این ستاد وظیفه رسیدگی به مشکلات بیماران بستری شده در بیمارستان را بر عهده دارد و مشکلات هر بیمار را بررسی کرده تا نحوه رفع آن را برای بیمار درنظر بگیرد. در این راستا از خانم مریم پروینی سوپروایزر شیفت صبح ستاد هدایت خواستار ارائه نکاتی در زمینه این ستاد و نحوه رسیدگی به مشکلات شدیم. وی با اشاره به اینکه بیشتر تماس‌های مراجعان به ستاد هدایت، برای هماهنگی تهیه داروهای خاص، دیدار با بیمار داخل بخش خارج از زمان ملاقات و... است، گفت: «روزانه به‌طور میانگین سه یا چهار مورد در هر شیفت تماس داریم و بیشتر مشکل افراد، مشکلات مالی است. از سویی دیگر هر روز به‌طور میانگین بین 5-6 نفر بیمار از شهرستان‌ها توسط ستاد هدایت پذیرش داریم».
ارائه خدمات ویژه واحد مددکاری به بیماران دارای مشکلات مالی
پروینی در رابطه با خدماتی که واحد مددکاری در راستای کمک به بیماران مستضعف و اقشار ضعیف جامعه ارائه می‌دهد، خاطرنشان کرد: «تلاش بر این است تا بیمارانی که دچار مشکلات مالی هستند از تخفیف مددکاری بهره‌مند شوند و اگر هزینه‌های درمانی بالا باشد از طریق مشارکت‌های مردمی مشکل بیمار حل شود. گاهی اتفاق افتاده، که بیماران نیاز دارویی دارند و از طرفی هزینه دارو زیاد است؛ به علت اینکه دارو در سبد طرح تحول، نیست بنابراین از طریق مشارکت‌های مردمی، مشکل بیمار رفع می‌شود. باید توجه داشت که تمامی این خدمات‌رسانی در راستای افزایش رضایتمندی بیماران است».