هر روز خبری از حادثه ای درساختمانهای دردست تخریب یا درحال گود برداری منتشر میشود، گاه کارگری زیر آوار میماند، گاه هم دیوار خانه همسایه ای فرو میریزد ؛ خسارت قطعی است و تلفات هم گاهی . اما دلیل بروز این حوادث چیست؟
چرا گودبرداری ها نباید منطبق با معیارهای اصولی و علمی صورت بگیرد؟
قدس آنلاین - وحید اکرمی: ساختمان سازی این روزها یکی از مشاغل پردرآمد محسوب می شود. نشان به این نشان که تقریبا وارد هر خیابان یا کوچه ای از شهر بشوید یک یا چند ساختمان در حال ساخت را خواهید دید.
امروزه هر کسی به اطرافش نگاهی بیاندازد یک یا چند ساختمان ساز را در میان اقوام، آشنایان و دوستانش می تواند به خط کند. این ساختمان سازها یا به صورت تجربی و کارگاهی بااین فن آشنا شده اند یا به صورت علمی و آکادمیک. اما هر دو گروه در تلاشند، بیش از پیش قد و قواره دیواره های شهر را افزایش داده و طبقه را تبدیل به طبقات کنند و از این رهگذر نان پرچربی برای خود تهیه نمایند.
این به نوبه خود ایرادی نداردچه بسا پسندیده هم باشد. ایراد از جایی شروع می شود که در بدو عملیات ساخت و ساز و بخصوص درهنگام تخریب وگودبرداری، گاه بی توجهی به هشدارها واستانداردها زمینه ساز آسیب و خسارت های هنگفت و دربرخی موارد جبران ناپذیری می شود. دلیل بروز این قبیل حوادث چیست؟ چرا گودبرداری ها نباید منطبق با معیارهای اصولی و علمی صورت بگیرد. آیا واقعا مهندسین و معمار ها، فاقد توانایی های علمی و اجرایی لازم هستند یا کار ازجایی دیگر لنگ می زند؟
عدم رعایت مقررات ملی باعث بروز حوادث است
آتشپاد حسن جعفری، مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد در این خصوص به خبرنگار ما گفت: مهندسین ناظر ساختمان، باید از زمان گودبرداری نظارت کامل را بر روی کار داشته باشند. در مرحله بعدی هم شهرداری نظارت های دیگری را اعمال می کند. اگر مهندسین مربوطه، به وظیفه شان درست عمل کنند مشکلی پیش نمی آید. مهندسین ناظر باید از زمان ابتدای شروع به ساخت نظارت کنند و سازمان نظام مهندسی ساختمان هم باید بر کار ناظر نظارت عالیه داشته باشد.
وی بیان کرد: از طرف دیگر هم شهرداری از بدو شروع، نظارت های خاص خودش را انجام می دهد. در مبحث مقررات ملی ساختمان این موضوعات مطرح و دیده شده است. اگر قوانین موجود درست عمل شود هیچ مشکلی بوجود نمی آید. متاسفانه در هنگام ساخت و سازها، نظارت به خوبی و به دقت صورت نمی پذیرد. رسیدگی به این موضوع، وظیفه سازمان نظام مهندسی ساختمان است.
جعفری افزود: روشهای استاندارد و ایمن گودبرداری به صورت کاملا شفاف و واضح در مقررات ملی ساختمان آمده است. مهندسانی که نظارت را به عهده دارند باید حتما این ضوابط را رعایت کند. متاسفانه گاهی اوقات این مقررات و دستورالعمل ها رعایت نمی شود و ما حوادث و اتفاقات ناگوار را می بینیم.
مسئولیت اصلی متوجه مهندسان طراح، مجری و ناظر است
درهمین راستا ، فرامرز ذوقی، معاونت فنی و مشارکت های حرفه ای سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی، با بیان این مطلب که در اثر گودبرداری غیر اصولی ساختمان مجاور آسیب می بیند به خبرنگار ما گفت: در عملیات ساخت و ساز، سه نوع مسئولیت مهندسی وجود دارد. یکی مهندس طراح، که طراحی عملیات ساخت را به عهده دارد، دیگر مهندس مجری که موظف است مطابق نقشه طراحی شده، کار را اجرا نماید و نفر دیگر مهندس ناظر است که بر اجرای صحیح کار نظارت می کند.
وی افزود: در هنگام گودبرداری، ابتدا باید مهندس طراح، طرح سازه نگهبان را تهیه و به مهندس مجری ارائه دهد. این طرح باید به مهر و امضا مهندس طراح برسد. بدین معنی که تمام مسئولیت صحت طراحی را متقبل شود. این سازمان به صورت اتفاقی طراحی های انجام شده را کنترل می کند. همچنین اگر مهندس طراح درخواست کند که در طرح ابهام یا مشکلی دارد، برای او طرح را کنترل می کنیم. اما مسئولیت اصلی با طراح است.
وی بیان داشت: مهندس مجری باید هنگام اجرای سازه، زیر نظر مهندس ناظر همان طرح سازه نگهبان که مورد تایید طراح است را تمام و کمال اجرا نماید. در واقع مهندس ناظر باید بر مهندس مجری نظارت کند تا طرح سازه نگهبان دقیقا اجرا شود. اگر این موارد به طور تمام و کمال انجام شود شاهد یک گودبرداری اصولی خواهیم بود و آسیب ها و خطرات به حداقل خواهد رسید و هر کجا از این موارد عدول شود با مشکل روبرو خواهیم شد.
وی ادامه داد: هر سه دسته از این مهندسین مسئول هستند و نمی توانند به هر دلیلی از مسئولیت خود شانه خالی کنند. در صورت بروز مشکل با مسبب آن مطابق قانون برخورد خواهد شد.
مهندس ذوقی گفت: در این خصوص، در قانون برای هر کدام از دستگاه های نظارتی و متولی صدور پروانه مانند شهرداری، اداره کل راه و شهرسازی و نظام مهندسی، وظایفی تعریف شده و در چارچوب وظایف خود اقداماتی را انجام می دهند. کنترل عملکرد مهندس و چگونگی و نظارت بر عملیات ساخت و ساز، از مهمترین وظایف این دستگاه هاست.
وی اظهار داشت: در صورت بروز حادثه، مقام قضایی به موضوع وارد شده و توسط کارشناسان مربوطه به شناسایی مقصر یا مقصران پروژه اقدام خواهند کرد. در صورتی که از سازمان نظام مهندسی استعلامی انجام شود، پاسخگویی می کنیم.