چاپارطوس/خراسان رضوی یوهانس کوآاس، استاد هواشناسی نظری دانشگاه لایپزیگ آلمان، میزان ابرهای سیروس ناشی از هواپیما را در طول قرنطینه سخت جهانی بین مارس و مه ۲۰۲۰ بررسی و مقادیر آن را با مقادیر مربوط به مدت مشابه سال‌های گذشته مقایسه کرد.
به نقل از فیز، ابرهای سیروس که به دلیل رشته‌های بلند و پر مانند شناخته‌شده هستند، در گرم شدن آب‌وهوا مشارکت دارند. وقتی ابرهای سیروس به‌طور طبیعی ظاهر می‌شوند، بلورهای بزرگ یخی در ارتفاع حدود ۳۶ کیلومتری تشکیل می‌شوند و به نوبه خود (البته در حد کمی) نور خورشید را به فضا منعکس می‌کنند. بااین‌حال، آنها از خروج گرمای تابش‌شده از جو جلوگیری کرده و یک اثر گرمایش خالص دارند.
وقتی شرایط آب‌وهوایی مناسب باشد، مسیرهای متراکم در پشت هواپیما تشکیل می‌شود. این حالت ممکن است باقی بماند و گسترش یابد و ابرهای بزرگتر سیروسی را تشکیل دهد. در این زمان تاثیر آنها بر روی آب‌وهوا بسیار بیشتر از مقادیر محدود پسدمه (دنباله سفید رنگی که هواپیمای جت در آسمان از خود باقی می‌گذارد و از بخار آب فشرده درست شده است) به‌تنهایی است.
محققان به سرپرستی پروفسور کوآاس تصاویر ماهواره‌ای ابرها را در نیمکره شمالی، بین ۲۷ درجه و ۶۸ درجه شمالی، در بازه زمانی مارس تا مه ۲۰۲۰ تجزیه‌وتحلیل و سپس این تصاویر را با تصاویر مربوط به همان دوره در سال‌های گذشته مقایسه کردند.
وی بیان کرد: مهمتر از همه، مطالعات ما یک رابطه علّی واضح را نشان می‌دهد. از آنجا که ابرها به میزان قابل‌توجهی با آب‌وهوا تغییر می‌کنند، در شرایط عادی نمی‌توانستیم تاثیرات ترافیک هوایی را از این طریق تشخیص دهیم. دوره قرنطینه به دلیل شیوع کووید-۱۹ فرصتی منحصربه‌فرد برای مقایسه ابرها در راهروهای ترافیک هوایی در سطوح ترافیک بسیار متفاوت ارائه کرده است.
تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری شده نشان داد که در قرنطینه جهانی ۹ درصد ابر سیروس کمتری تشکیل شد و ابرها نیز ۲ درصد تراکم کمتری داشتند.
پروفسور کوآاس گفت: «این مطالعه به وضوح نشان می‌دهد که پسدمه هواپیما منجر به ایجاد ابرهای سیروس اضافی می‌شود و بر گرم شدن کره زمین تاثیر دارد.»
به گفته پروفسور کوآاس، داده‌های جمع‌آوری شده برآوردهای قبلی را فقط بر اساس مدل‌های آب‌وهوایی تایید می‌کند و این مطالعه ممکن است توانایی شبیه‌سازی این اثرات را در مدل‌های آب‌وهوایی بهبود بخشد.
با وجود یافته‌های این گروه تحقیقاتی، هنوز تحقیقات کافی در مورد تاثیر هوانوردی در گرم شدن کره زمین انجام نشده است. در حال حاضر، یک همکاری تحقیقاتی اروپایی شامل گروه تحقیقاتی پروفسور کوآاس در حال بررسی دقیق مکانیزم‌های جزیی است.
استاد هواشناسی نظری در دانشگاه لایپزیگ افزود: «قرنطینه جهانی دشوار، زمانی مفید برای تحقیقات ما بوده است. به‌منظور کاهش یا حتی جلوگیری از اثر گرم شدن هوا، می‌توان مسیرهای پرواز را در آینده تنظیم کرد، به‌عنوان‌مثال با جدا کردن راهروهای پرواز می‌توان از تشکیل ابر سیروس جلوگیری کرد.»
نتایج این تحقیق در مجله Environment Research Letters منتشر شده است.