یک کارشناس مذهبی گفت: خداوند ماه رمضان را قرار داده تا انسان به وسیله شکم تمرین کند که وجود خود را کنترل کند. اگر کسی بتواند شکمش را مدیریت کند، گام بزرگی در مباحث خودسازی برداشته است.
حجتالاسلام و المسلمین حمیدرضا ویژه در گفتوگو در خصوص فرآیند خودسازی در ماه مبارک رمضان، اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که به شکل کلی در عبادات اهمیت دارد، نحوه برقراری ارتباط انسان با خودش است. یکی از فلسفههای جدی در موضوع عبادت این است که انسان آموزش میبیند تا برای مدیریت خودش به آرامی در خود توانمندی ایجاد کند.
وی افزود: خداوند یکی از فلسفههای مهم روزه گرفتن را در همین موضوع قرار داده است. در قرآن نیز ذکر شده که «روزه بگیرید تا تقوا داشته باشید». تقوا به این معنی است که انسان بتواند وجودش را از تمام شرایطی که به او آسیب میرساند حفظ کند و در واقع تقوا به معنای خود مدیریتی است.
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: انسان زمانی که خود مدیریتی میکند، به آرامی وجودش ساخته خواهد شد. به عنوان مثال در مسائل جسمی انسان وقتی ورزش کرده و از بدنش مراقبت میکند، جسم او به آرامی ساخته و تقویت خواهد شد. وجود روحی انسان نیز دقیقاً همین حالت را دارد. اگر قرار است وجود انسان ساخته شود لازمه آن این است که وجودش را مدیریت کنید. فلسفله قراردادن برخی از عبادتها در برنامههای عبادی توسط خداوند نیز همین است.
ویژه در پاسخ به این سوال که روزه گرفتن چگونه منجر به خودسازی و خودمدیریتی میشود، خاطرنشان کرد: انسان در ماه رمضان برای مدیریت شکم خود در یک بازه زمانی نباید غذایی بخورد. اگر انسان بتواند شکم خود را مدیریت کند، به آرامی ارادهاش افزایش مییابد و سپس میتواند سایر موضوعات را هم مدیریت کند. خداوند ماه رمضان را قرار داده تا انسان به وسیله شکم تمرین کند که وجود خود را کنترل کند. اگر کسی بتواند شکمش را مدیریت کند، گام بزرگی در مباحث خودسازی برداشته است.
وی در خصوص چگونگی تثبیت توانایی ایجاد شده پس از ماه رمضان، گفت: موفقیت در برنامههای خودسازی زمانی رخ میدهد که دائمی باشد. به عنوان مثال وقتی کسی در صبحانه کلهپاچه بخورد تا بعدازظهر دیگر حس گرسنگی به او دست نخواهد داد، اما اگر کسی آبدوغخیار بخورد، دو ساعت بعدش احساس گرسنگی سراغش خواهد آمد. مرحله اول ایجاد توانمندی برای خودسازی ماه رمضان است. ماندگاری این توانمندی ایجاد شده از اهمیت بیشتری برخوردار است. هرچند اگر در مرحله نخست قویتر عمل کنیم، ماندگای این توانمندی بیشتر خواهد شد.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: یک از راههای تثبیت توانمندی ایجاد شده این است که اعمال عبادی انسان ترک نشود. این عبادتها پس از ماه مبارک رمضان به شکل منظم ادامه پیدا کند. به عنوان مثال یک ورزشکار زمانی که به توانمندی در بدنش دست پیدا میکند، پس از آن برنامهریزی دارد تا حالت و فرم بدنش تثبت شده و ماندگار بماند.
ویژه با بیان اینکه «تحمل گرسنگی فقط ظاهر روزه و ماه رمضان است»، اضافه کرد: انسان در ماه رمضان باید به سمت روزه خاص برود. در روزه خاص، انسان باید تمام اعضا و جوارحش را کنترل میکند. اگر غیبت کنیم روزه از نظر فقهی باطل نمیشود، اما این روزه دیگر قبول نمیشود. در روزه خاص باید قلب، ذهن، دست، پا، چشم و زبان را هم کنترل کنیم.