چاپار طوس/خراسان رضوی یکی از وظایفی که در دوران غیبت امام عصر(عج)، بر عهده ما شیعیان است، دعا برای سلامتی و نصرت ایشان است و یکی از مظاهر آن خواندن دعای «الهی عظم البلا» است. دعایی که علاوه بر طلب خیر برای امام و ولی حاضرمان، برای خود ما نیز آثار و پیامدهای مثبتی دارد.
یکی از ویژگی‌های مکتب تشیع، داشتن میراثی گران‌بها از ادعیه است که به وسیله آن می‌توان به شکلی عارفانه و عاشقانه و در کمال خضوع و فروتنی با خدا راز و نیاز کرد. در واقع اهل‌بیت(ع) با به یادگار گذاشتن دعاها و مناجات‌هایشان برای ما شیعیان، علاوه بر بسیاری از معارف والا و ارزشمند، شیوه مناجات با خدا را نیز به ما آموخته‌اند.
با این حال آنچه که در عصر حاضر از اهمیت زیادی قائل است، این است که در دوران غیبت امام عصر(عج)، یکی از وظایفی که بر عهده ما شیعیان است، دعا برای سلامتی و نصرت ایشان است. دعایی که علاوه بر طلب خیر برای امام و ولی حاضرمان، برای خود ما نیز آثار و پیامدهای مثبتی دارد.
در بررسی سند این دعا و در کتاب «الزام الناصب» این‌گونه نقل شده که شیخ طبرسی در کتاب «کنوز النجاح» آورده است که «دعایی که حضرت امام مهدی(عج)، در شهر بغداد، به أباالحسن محمد بن أحمد بن أبی لیث، در حالی که از ترس زندان و کشته شدن به مقابر قریش پناه برده بود، تعلیم داد و به برکت این دعا، خداوند او را از کشته شدن نجات داد».
«دعای فرج» که در میان شیعیان به «الهی عظم البلا» نیز معروف است از سه بخش تشکیل شده است. در بخش اول پس از سلام و درود بر پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) به لزوم پیروی و اطاعت از ایشان اشاره شده است. در بخش دوم چنین سفارش شده است که از خدا بخواهیم به سبب جایگاه و منزلتی که معصومین(ع) دارند، امور ما را کفایت کرده و ما را یاری کند. همچنین در بخش سوم نیز به آزمون و امتحان بزرگ الهی که در عصر غیبت، مردم به آن سنجیده می‌شوند اشاره شده است. شیخ عباس قمی نیز در کتاب مفاتیح‌الجنان، این دعا را در اعمال سرداب و نیز در باب ادعیه، با عنوان دعاهای کوتاه و نافع نقل کرده است و به خواندن آن توصیه کرده است.
از جمله فواید و فضائل ذکر شده برای این دعا، می‌توان به استجابت دعا و آمرزش گناهان، رهایی از فتنه‌های آخرالزمان، شفاعت امام زمان(عج) در روز قیامت، تعجیل در ظهور امام زمان(عج)، افزایش طول عمر، محبوبیت در پیشگاه خداوند، شفاعت حضرت زهرا(س)، تشنه نشدن در روز قیامت، رهایی از غم و غصه، کامل شدن دین و محبوبیت در نزد خداوند، اشاره کرد.
در ادامه، متن این دعای شریفه آورده شده است:
بسم الله الرحمن الرحیم
اِلهی عَظُمَ الْبَلاَّءُ وَ بَرِحَ الْخَفاَّءُ وَانْکَشَفَ الْغِطاَّءُ وَانْقَطَعَ الرَّجاَّءُ. وَ ضاقَتِ الاْرْضُ وَ مُنِعَتِ السَّماَّءُ و اَنْتَ الْمُسْتَعانُ وَ اِلَیْکَ الْمُشْتَکی. وَ عَلَیْکَ الْمُعَوَّلُ فِی الشِّدَّةِ وَالرَّخاَّءِ. اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ اُولِی الاْمْرِ الَّذینَ فَرَضْتَ عَلَیْنا طاعَتَهُمْ. وَ عَرَّفْتَنا بِذلِکَ مَنْزِلَتَهُمْ فَفَرِّجْ عَنا بِحَقِّهِمْ فَرَجاً عاجِلا قَریباً کَلَمْحِ الْبَصَرِ. اَوْ هُوَ اَقْرَبُ یا مُحَمَّدُ یا عَلِیُّ یا عَلِیُّ یا مُحَمَّدُ. اِکْفِیانی فَاِنَّکُما کافِیانِ وَانْصُرانی فَاِنَّکُما ناصِرانِ یا مَوْلانا یا صاحِبَ الزَّمانِ. الْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ اَدْرِکْنی اَدْرِکْنی اَدْرِکْنی السّاعَةَ. السّاعَةَ السّاعَةَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ. بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطّاهِرینَ.
به نام خداوند بخشنده و مهربان
خدایا هنگامی که بلا عظیم گشته و اسرار آشکار شده و پرده‌ها کنار می‌روند و امیدها از بین رفته‌اند. آن هنگام که زمین تنگ شده و از ریزش رحمت آسمان هم خبری نیست تنها یاور تویی و همه‌ی شکایت‌ها برای رسیدگی به جانب تو است. و اعتماد و تکیه ما چه در سختی و چه در آسانی بر تو است. خدایا درود فرست بر محمد(ص) و آل محمد(ص)، آن زمام‌دارانی که پیروی از ایشان را بر ما واجب کردی و بدین سبب مقام و منزلت ایشان نزد خود را به ما شناساندی، به حق ایشان برای ما گشایشی سریع و نزدیک قرار بده مانند کوتاهی زمان چشم به هم زدن یا نزدیک‌تر از آن، ای محمد، ای علی، ای علی، ای محمد مرا کفایت کنید که همانا فقط شما برای من کفایت‌کننده‌اید و مرا یاری کنید که همانا فقط شما برای من یاور هستید، ای سرور ما ای حضرت صاحب الزمان(عج). فریاد، فریاد، فریاد، دریاب مرا، دریاب مرا، دریاب مرا، همین ساعت همین ساعت، هم‌اکنون، زود، زود، زود، ای خدا، ای مهربانترین مهربانان. به حق محمد و خاندان پاک و مطهرش.